کمر درد در دوران بارداری | علل و راه‌های تسکین

کمر درد در دوران بارداری یکی از مشکلات شایع خانم‌ها و مادران حامله است. در کلاس‌های آموزشی دوران بارداری تمریناتی برای حل این مشکل به خانم‌ها ارائه می‌دهند اما تغذیه هم نقشی اساسی در بهبود این درد و سلامت بارداری آن‌ها دارد. این عارضه معمولا بخش طبیعی از بارداری است و بیماری محسوب نمی شود. برای تسکین این درد، داروهای ضد التهابی زیادی وجود دارند که مصرف آن ها در دوران بارداری بلامانع است.

‌

‌

علت کمر درد در دوران بارداری

در دوران بارداری رحم بزرگ می‌شود و باید به داخل شکم وارد شود. این وضعیت زمانی امکان‌پذیر است که دو عضله راست شکمی کمی از هم فاصله بگیرند تا رحم به تدریج بتواند بالا بیاید. به ویژه بعد از ۲۰ هفتگی. همین فاصله گرفتن عضله‌های راست شکمی و افزایش قوز پشتی، ستون فقرات خانم‌های باردار را تغییر می‌دهد. این عامل به همراه عوامل دیگر دست به دست هم می‌دهند و باعث کمر درد می‌شوند. بعضی‌از خانم‌ها ممکن است از ناحیه پایین و بعضی از نواحی بالای کمر دچار درد ‌شوند اما شایع‌ترین کمر درد‌ها در ناحیه پایین کمر بروز می‌کند.

وزن جنین و محصولات حاملگی شامل زفت، مایع دور جنین، افزایش حجم خون و افزایش وزن مادر باعث این کمر‌درد‌ها می‌شوند. این عوامل باعث می‌شوند که قوز پشتی و همچنین فاصله عضلات شکمی زیاد می‌شود.

به صورت خلاصه می‌توان به دلایل زیر برای کمر درد در دوران بارداری اشاره کرد:

• افزایش وزن بدن به خصوص در ماه های آخر بارداری
• افزایش دور کمر به علت افزایش سایز رحم
• انحنای غیر طبیعی و بیش از حد پایین کمر (قوس کمر)
• عدم استراحت کافی به ویژه در نیمه دوم بارداری
• جدایی کمر و ماهیچه های لگن جهت ایجاد فضایی بیشتر برای رحم
• ترشح هورمون‌های مربوط به حاملگی که باعث ناتوانی رباط‌ها در حمایت از کمر می‌شوند
• خم شدن بیش از حد و بلند کردن اشیاء بدون استفاده از زانو
• پوشیدن کفش نامناسب در پیاده روی‌ها و ایستادن‌های طولانی مدت
• استفاده از تشک بی کیفیت و غیر استاندارد
• بزرگ شدن غیر طبیعی سینه‌ها

‌

‌

تسکین کمر درد در دوران بارداری

استراحت کنید

بارداری زمان به چالش کشیدن بدن شماست. این به معنی آن نیست که باید از فعالیت‌های روزمره زندگی خود دور شوید و تمام طول شبانه روز را بخوابید. منظور از استراحتی که منجر به کاهش کمر درد در دوران باداری می‌شود، نشستن به شیوه ای است که فشار بر روی کمر و پاها نباشد. به یاد داشته باشید که کل وزن سر، تنه و بازوها از طریق کمر به باسن و پاها منتقل می‌شود. با افزایش وزن بدن و بزرگ شدن دور شکم بیش از حالت طبیعی، در حین راه رفتن یا ایستادن، به کمر فشار اضافه وارد می‌شود. پس استراحت کنید تا کمر دردتان کمتر شود.

‌

‌

به پشت نخوابید

اگر چه با استراحت وضعیتتان بهتر می‌شود اما خوابیدن به پشت از استراحت نکردن بدتر است. وزن اضافه که در رحم ایجاد شده است، با خوابیدن به پشت، بر اثر نیروی جاذبه زمین، به کمر فشار وارد می‌کند. همچنین می‌تواند انحنای طبیعی ستون فقرات را تغییر دهد و فشارهای بیشتر بر کمر وارد شود. بنابراین هرگز به پشت نخوابید. بهترین حالت خوابیدن برای شما خوابیدن به پهلو، با زانوهای خم است. در این حالت باید یک بالش یا کوسن بین زانوهایتان قرار دهید. البته می‌توانید از بالش‌های مخصوص دوران بارداری که به شکل عصا هستند نیز استفاده کنید.

‌

‌

پوشیدن کفش مناسب

اگر شغلتان به گونه‌ای است که مجبور هستید زیاد باستید یا راه بروید، باید مطمئن شوید که از کفش مناسب استفاده می‌کنید. در این حالت باید از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و یا کفش‌هایی که کف صاف دارند اجتناب کنید. بارداری موجب می‌شود راه رفتن عادی شما تغییر کرده و حرکات مفاصل، لگن و کمر نیز به طبع آن تحت تاثیر قرار گیرد. پوشیدن کفش نامناسب در این دوران باعث بدتر شدن شرایط می‌شود. کفش های راحت و ساده موجب می‌شوند حداقل کمر درد نگیرید. از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند که قوس بیش از حدی در زیر پا ایجاد می‌کنند نیز، خودداری کنید. و نکته آخر در مورد کفش این است که هر کجا که امکان دارد، از پوشیدن کفش خود داری کنید و پا برهنه راه بروید.

‌

‌

سرما درمانی و گرما درمانی

هر دو برنامه سرما درمانی و گرما درمانی برای کاهش کمر درد در دوران بارداری مفید است. این روش‌ها نه تنها به تسکین درد کمک می‌کنند بلکه برای جنین نیز خطری ندارند. حرارت باعث بهبود گردش خون و سفتی عضلات می‌شود. سرما هم می‌تواند التهاب را کاهش داده و منطقه‌ای که درد در آن احساس می‌شود را بی حس کند. اگر درد شدیدی دارید که ناگهانی ایجاد شده است، از کمپرس یخ بر روی کمر استفاده کنید. البته هرگز نباید یخ را مستقیما روی پوست بگذارید. بهتر است کیسه را درون حوله بگذارید و با حوله کمرتان را سرد کنید. بعد از این که کمر کمی آرام شد از کمپرس آب گم استفاده کنید. برای این کار می‌توانید از پد گرما یا بطری آب گرم بر روی قسمت‌های پایین کمر استفاده کنید.

‌

‌

انجام ورزش و حرکات کششی

از فعالیت شدید بدنی در دوران بارداری باید اجتناب شود. این عدم فعالیت می‌تواند درد کمر را بدتر کند و حتی ممکن است آسیب جدی به ستون فقرات وارد کند. با این حال، تمرینات کششی ملایم و متوسط می‌تواند برای طیف وسیعی از عضلات کمر و مشکلات مشترک در دوران بارداری مفید باشد. همیشه قبل از شروع هر برنامه ورزشی با دکتر خود صحبت می‌کنند. چون برنامه ورزشی در دوران بارداری متفاوت از برنامه‌های ورزشی معمولی است. فعالیت های فیزیکی ملایم مانند یوگا برای تسکین کمر درد در دوران بارداری مفید است.

‌

‌

نقش تغذیه در کمر درد

خانم‌ها باید مصرف کلسیم را در این دوران افزایش دهند و روزانه حداقل ۳ تا ۴ واحد کلسیم مصرف کنند. همینطور باید در مجموع ۳ تا ۴ لیوان لبنیات در روز مصرف کنند. بنابر‌این اگر خانم‌ها این روش تغذیه را رعایت کنند، ‌میزان کلسیم دریافتی‌شان در بارداری کافی است و حتی کمر‌درد‌شان بسیار کم می‌شود. خانم‌هایی که نمی‌توانند شیر، دوغ، ماست و کشک بخورند، باید به پزشک یا مامای خود اطلاع دهند تا در صورت لزوم به آنها قرص مکمل کلسیم بدهد.

توجه!

مطالب این سایت برای آگاهی شما تدارک دیده شده است و جایگزین مراجعه به متخصص نیست.