درآوردن دندان نوزاد

آیا نوزادتان بتازگی‌ بی‌قرار شده و بداخلاقی می‌کند؟ میل به غذا ندارد و بی‌دلیل جیغ می‌زند؟ اگر مطمئن هستید که بیمار نیست باید خوشحال باشید! همه‌ی اینها از علائم درآوردن دندان نوزاد هستند و تا زمانی‌که نوک دندان‌ها از لثه بیرون بزند، ادامه پیدا می‌کنند. درآوردن دندان‌های شیری درعین‌حال که یکی از مراحل اصلی رشد کودک و سلامت نوزادتان بحساب می‌آید، اما سختی‌ها و گرفتاری‌های خاص خودش را دارد. شما می‌توانید با برخی روش‌ها گذران این دوره را برای کودک‌تان آسان‌تر کنید. در این مطلب، با زیروبم این دوره‌ی شیرین اما دردآور آشنا می‌شویم.

نوزادان چه زمانی دندان خواهند داشت؟

دندان درآوردن نوزادان، فرایند تدریجی و زمان‌بر است که یک‌ دفعه اتفاق نمی‌افتد. تبدیل شدن لثه‌های لطیف و بدون دندان به دهانی پر از مرواریدهای براق، مسیری است که پیمودن آن چندین ماه طول می‌کشد. در ۳‌سالگی اکثر دندان‌های کودکتان بیرون می‌آیند و می‌تواند خودش آنها را مسواک بزند. همان‌طور که می‌دانید مسواک زدن یکی از گام‌های اساسی در مراقبت از سلامت فردی است. البته او آن‌قدر مهارت ندارد که این کار را درست و بدون اِشکال انجام دهد. بنابراین حتما تا زمانی‌که حداقل ۶ ساله شود، در مسواک زدن به او کمک کنید.

نوزادان چه زمانی شروع به دندان درآوردن می‌کنند؟

هنگامی‌که نوزاد هنوز داخل رحم است، دندان‌هایش شروع به رشد می‌کنند. جوانه‌های دندانی نوزادتان – که پایه‌ای برای دندان‌های شیری او هستند – در زمانی‌که شما حامله بودید، تشکیل شده‌اند. در موارد بسیار نادر ممکن است نوزاد حتی با یک یا دو دندان متولد شود یا در چند هفته‌ی اول، دندان دربیاورد. اما اکثر نوزادان، اولین دندان‌شان را بین ۴ و ۷ ماهگی بیرون می‌آورند. ممکن است اولین دندان شیری‌اش را که معمولا یکی از دندان‌های وسط فک پایین است، در ۳ ماهگی بیرون بیاورد. اما اگر رشد کودک‌تان همراه با کمی تأخیر باشد، ممکن است مجبور شوید برای بیرون آمدن دندان‌هایش تا یک سالگی یا بیشتر منتظر بمانید. آخرین دندان‌هایی که بیرون می‌آیند، دندان‌های آسیاب دوم هستند که در بالا و پایین قسمت انتهایی دهان رشد می‌کنند. آنها معمولا در سه سالگی ظاهر می‌شوند. مدت کوتاهی پس از آن، کودک شما یک مجموعه‌ی کامل متشکل از ۲۰ دندان، خواهد داشت.

علائم درآوردن دندان نوزاد چیست؟

برخی نوزادان به‌راحتی و بدون هیچ‌گونه اشکالی دندان درمی‌آورند، اما برخی دیگر از نوزادان معمولا در طول این فرایند، احساس ناراحتی می‌کنند. موارد زیر چند نمونه از متداول‌ترین ‌علائم دندان درآوردن هستند:

• آبریزش دهان که می‌تواند
• حساسیت و تورم لثه‌ها
• تحریک‌پذیری یا نق زدن نوزاد
• گاز گرفتن اجسام
• امتناع از غذا خوردن
• مشکلات خوابیدن

دندان درآوردن باعث تب، استفراغ یا اسهال نمی‌شود. اگر نوزاد شما این علائم یا نشانه‌های نگران‌کننده‌ی دیگری دارد، آن را به دندان درآوردن ربط ندهید و با پزشک او تماس برقرار کنید. ترتیب رویش دندان‌های شیری در اکثر نوزادان بدین صورت است که اول دو دندان میانی در فک پایین، سپس دو دندان میانی در فک بالا و در آخر دندان‌های کناری و عقب در‌می‌آیند.

راه‌هایی برای کاهش درد ناشی از درآوردن دندان نوزاد

شما نمی‌توانید برای بیرون آمدن دندان‌های نوزادتان کاری انجام دهید، اما می‌توانید میزان درد و ناراحتی ناشی از آن را برای دلبندتان کمتر کنید. موارد زیر برخی از راهکارهایی هستند که می‌توانند مفید باشند:

• به نوزادتان چیزی بدهید تا آن را بجود. به او یک حلقه‌ی دندانی یا حوله‌ای خیس بدهید که قبلا آن را در یخچال گذاشته‌اید. دندان‌گیرها را در فریزر نگذارید، چون با منجمد شدن می‌توانند آن‌قدر سفت شوند که به لثه‌های کودک آسیب برسانند.
• به نوزادتان، غذای سرد بدهید. غذاهای سردی مانند پوره‌ی سیب (کمپوت سیب له‌شده) یا ماست می‌تواند به کاهش درد و ناراحتی لثه‌های او کمک کند.
• لثه‌های کودک را ماساژ دهید. لثه‌های او را به‌آرامی اما محکم با انگشت‌تان ماساژ دهید. این فشار می‌تواند فشاری را که نوزادتان به‌خاطر دندان‌های درحال جوانه زدن احساس می‌کند، تا حد زیادی تسکین دهد.
• داروی مُسکن را امتحان کنید. اگر هیچ‌یک از این روش‌های بالا مؤثر نبود، ممکن است پزشک‌ برای کاهش درد و التهاب، استفاده از قطره‌ی استامینوفن نوزادان را توصیه کند.

استفاده از داروهای بدون نسخه مانند ژل‌ها و کر‌م‌های بی‌حس‌کننده‌ که لثه‌ی نوزاد را بی‌حس ‌کنند و درد دندان درآوردن را تسکین دهند، برای کودکان زیر ۲ سال اکیدا توصیه نمی‌شود. بنابراین از مصرف خودسرانه‌ی این داروها اجتناب کنید و فقط تحت نظر پزشک از آنها استفاده کنید.